Về thôn Thượng Giáp (xã Phú Xuyên, TP Hà Nội) hỏi thăm nhà thương binh Tạ Quang Uẩn thì ai cũng biết, bởi hầu hết những người tại địa phương đều mua gạch của ông xây nhà suốt gần 50 năm qua.

Ông Tạ Quang Uẩn năm nay đã bước sang tuổi 73 nhưng vẫn còn rất khỏe mạnh, dẻo dai và minh mẫn. Trong câu chuyện vùng ký ức, ông cho biết năm 1972 ông xung phong nhập ngũ và sau đó tham gia trận đánh ở Thành cổ Quảng Trị trong chiến dịch Mùa hè đỏ lửa. Đầu năm 1973 ông được điều về Trung đoàn 1 Đồng Tháp làm lính thông tin, hoạt động ở vùng kênh rạch miền Tây Nam Bộ. Không chỉ làm nhiệm vụ duy trì thông tin liên lạc, đơn vị ông còn thường xuyên tổ chức tập kích địch, tiêu diệt đồn bốt địch. Trong một lần tập kích địch ông Uẩn bị thương nặng và tưởng chừng như đã chết.

"Đơn vị tôi chiến đấu ác liệt ở huyện Mỏ Cày, Bến Tre (cũ), khi đó chúng tôi tập trung mai phục đánh chặn các đơn vị tiếp tế của địch từ huyện về tỉnh lỵ Bến Tre. Tuy nhiên địch lại phát hiện ra chúng tôi trước và chủ động tấn công chúng tôi. Hôm đó có 7 đồng chí hy sinh và tính cả tôi là 8. Vì tôi bị thương nặng ngất đi nên đồng đội tưởng tôi đã hy sinh nên mang xuống xuồng về căn cứ để chuẩn bị mai táng", ông Uẩn nhớ lại.

Lúc chuẩn bị mai táng, trong cơn mê sảng ông Uẩn bỗng kêu lên "đau quá". Có đồng đội tên Mỳ  (quê xã Phụng Châu, Chương Mỹ cũ) nghe thấy và hô lên: "Chúng mày ơi, thằng này vẫn sống", sau đó anh Mỳ ra kiểm tra và hô tiếp: "Thằng Uẩn lính thông tin Trung đoàn bộ". Ngay lập tức đồng đội đưa ông Uẩn về dân y Mỏ Cày để cấp cứu, tuy nhiên do vết thương quá nặng, đứt ruột nên họ chỉ có thể buộc tạm vào và chuyển về trạm phẫu thuật tiền phương. "Dân y bảo vết thương nặng quá, các anh phải mang ra chỗ trung đoàn bộ cấp cứu, vì chúng tôi ở vùng tranh chấp có cả địch và ta", ông Uẩn nhớ lại.

Hôm bị thương ông Uẩn vẫn nhớ như in là lúc 12 giờ kém 5 phút, ngày 31- 12-1974, chuẩn bị giờ khắc bước sang năm 1975. Phẫu thuật trong điều kiện chiến trường ác liệt, chiếu thay bàn mổ nước dừa thay nước cất, đau đớn vô vàn, song 4 tháng sau vết thương của ông Uẩn đã kịp lành đúng vào thời điểm chiến thắng chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử.

Sắt son nghĩa tình trong thời bình

Với thương tật 38%, nhiễm chất độc da cam tỷ lệ 41% cùng với vết thương ở bụng và viên đạn ở cổ tay, ông Uẩn trở về cuộc sống đời thường và được giữ chức Phó Bí thư Đoàn xã Thống Nhất (cũ), sau đó ông lập gia đình. Xã giao cho ông phụ trách đội 202 của xã. Công việc chủ yếu là lo hậu cần cho công nhân đi làm công trình thủy lợi của các vùng lân cận từ năm 1977 -1980. Tuy nhiên, thấy gia đình kinh tế khó khăn, các em còn đói, không được đi học, ông Uẩn quyết tâm mạnh dạn làm kinh tế mới. "Tôi đi thu mua gạch các lò thủ công để mang đi bán các làng. Từ năm 1982-1992 tôi làm lò gạch và tôi bán gạch già, gạch đẹp, thương hiệu uy tín được xã quý mến đặt mua nhiều, kinh tế cứ thế đi lên", ông Uẩn tâm sự.

Năm 2009, ông Uẩn thành lập Công ty TNHH Vật liệu Xây dựng Phong Cảnh hoạt động lĩnh vực chính là làm vật liệu xây dựng, bê-tông. Dù mở công ty khi chỉ có vốn hơn 600 triệu đồng, nhưng ông Uẩn bằng sự quyết đoán và không ngừng học hỏi đã vượt qua những thách thức, khó khăn. Ông luôn đặt chữ tín lên hàng đầu vì vậy từ nhận những công trình nhỏ ông đã được tin tưởng giao những công trình lớn như trường học, đường sá tại địa phương.

Ông ưu tiên nhận con em của đồng đội cũ vào công ty làm việc, giúp các em có một công việc ổn định. "Tôi được sống là nhờ đồng đội phát hiện, nếu không đã bị vùi thân xác vào đất, làm gì có ngay hôm nay", ông Uẩn nói.

Ảnh 1: Thương binh Tạ Quang Uẩn trao 150 suất quà, tặng cho các gia đình chính sách, người có công, thương binh trên địa bàn huyện Thường Tín (cũ) dịp tết nguyên đán 2024.

Hiện nay, các hoạt động của công ty ông đã giao lại cho các con quản lý, song ông luôn dặn các con phải luôn giúp đỡ và hỗ trợ con em của cựu chiến binh, vì cha họ đã cống hiến, hy sinh xương máu vì đất nước, chúng ta phải luôn tri ân, động viên họ và thân nhân của họ. "Công ty tôi luôn duy trì từ 25 đến 35 lao động, trong đó có một phần ba con em của cựu chiến binh. Đối với nhân viên văn phòng có lương từ 6-8 triệu đồng/tháng còn đối với lái xe thì tối thiểu 12 triệu đồng/tháng, mọi người làm việc tại công ty đều rất vui vẻ, phấn khởi và đoàn kết", ông Uẩn cho hay.

Ông Nguyễn Văn Thành, nhân viên công ty chia sẻ: Tôi là người khuyết tật và cũng có tuổi rồi, không làm được việc nặng nhưng khi bác Uẩn thành lập công ty có bảo tôi ra làm việc. Ở đây bác Uẩn đối xử với mọi người rất tốt, môi trường làm việc vui vẻ, các ngày lễ, tết bác đều thưởng cho mọi người, động viên anh em cố gắng lao động.

Chiến tranh đã lùi xa nhiều năm, song những tình cảm và kỷ niệm với đồng đội những ngày bão lửa luôn được ông khắc cốt ghi tâm, đó là quãng đời đẹp nhất của ông cũng như những đồng đội vào sinh ra tử cùng mình. Vì vậy, từ khi kinh tế dư dả, ông luôn tìm cách hỗ trợ những đồng đội có hoàn cảnh khó khăn, lúc 5 triệu, 10 triệu giúp họ qua lúc ốm đau, bệnh tật. Ông cũng tích cực tham gia ủng hộ các quỹ đền ơn đáp nghĩa, quỹ vì người nghèo, ủng hộ nhiều chương trình xây nhà tình nghĩa, hỗ trợ các gia đình chính sách, có công với cách mạng, đặc biệt là những thương, bệnh binh còn khó khăn trong cuộc sống.